پارگی منیسک
ضایعات منیسک ها یا غضروفهای هلالی در مردان زیر 45 سال شایع است . پارگی معمولا ناشی از چرخش زانو در حالتی که بصورت خم شده یا نیمه خم شده است ، می باشد . این ضایعه معمولا بر اثر صدمات بازی فوتبال ایجاد می شود اما در افرادی که به حالت چمباتمه کار می کنند مثل کارگران ذغال سنگ ، نیز به طور شایعی دیده می شود . پارگی منیسک داخلی بسیار شایع تر از پارگی منیسک خارجی می باشد . پاتولوژی پارگی منیسک :پارگی منیسک در جوانان به سه صورت زیر است که همه آنها به صورت یک شکاف طولی شروع می شوند .
در صورتی که شکاف در تمام طول منیسک ادامه یابد ، پارگی باکت – هندل یا دسته سطلی ایجاد می شود که در آن قطعات حاصله به هم چسبیده باقی می مانند . این پارگی شایعترین نوع است . در این نوع از پارگی قطعه مرکزی به سمت میان مفصل جابجا می شود . در نتیجه کوندیل فمور از طریق شکاف منیسک روی تیبیا می چرخد . کوندیل فمور به شکلی است که در هنگام راست شدن زانو ، بیشترین فضای مفصل را اشغال می کند . بنابراین با جابجایی قطعه باکت هندل ، فضا محدود شده و زانو بطور کامل اکستانسیون نمی یابد ، به این پدیده قفل شدن مفصل می گویند . در صورتی که پارگی طولی به کناره مقعر منیسک امتداد یابد یک زائده پایه دار ایجاد می شود . در پارگی شاخ خلفی ، قطعه حاصله به شاخ خلفی چسبیده می ماند . در پارگی شاخ قدامی این قطعه به شاخ قدامی چسبیده می ماند . پارگی عرضی تقریبا همیشه طی عمل جراحی و توسط جراحی ایجاد می شود .
منیسک ها تقریبا اصلا رگ خونی ندارند ، بنابراین در هنگام پارگی آنها خونریزی داخل مفصلی ایجاد نمی شود . اما مایع سینوویال که در پاسخ به صدمه وارده ترشح می شود ، در مفصل تجمع می یابد . پارگی منیسک احتمالا به این علت که قطعات حاصل توسط مایع جدا می شوند خودبخود ترمیم نمی یابند . تظاهرات بالینی پارگی منیسک :سن بیمار 45-18 سال است . شرح حال خصوصا در پارگی باکت – هندل اختصاصی می باشد . بدنبال یک ضربه پیچشی به زانو ، بیمار بر زمین می افتد و دردی در قسمت قدامی – داخلی مفصل ایجاد می شود . پس از آن او قادر به ادامه کاری که انجام می داده نخواهد بود و یا آنکه با اشکال زیاد آن را انجام می دهد . بیمار قادر به راست کردن کامل زانو نبوده و روز بعد متوجه تورم تمام زانو می شود . پس از این مسائل بیمار به زانو استراحت می دهد . پس از حدود 2 هفته ، تورم کاهش می یابد و بیمار می تواند زانو را راست نموده و فعالیت های خود را از سر گیرد . پس از هفته ها زانو در هنگام یک حرکت پیچشی ناگهان دچار ضعف می شود و مجددا" درد و بدنبال آن تورم ایجاد می شود . چنین مسئله ای مکررا" اتفاق می افتد . قفل شدن :قفل شدن به معنی ناتوانی در اکستانسیون کامل مفصل است . این مسئله به منزله گیر کردن حقیقی مفصل نمی باشد زیرا مفصل به راحتی فلکسیون می یابد . قفل شدن یک تظاهر شایع پارگی منیسک داخلی می باشد ، اما محدودیت اکستانسیون اغلب آنقدر خفیف است که بیمار توجهی به آن نمی کند . فقط در پارگی باکت – هندل ، قفل شدن دائمی ایجاد می شود . پارگی زائده ای فقط سبب گیر کردن موقتی مفصل می شود که به معنی قفل شدن حقیقی نیست . در معاینه مراحل اولیه بیماری ، تجمع مایع در مفصل ، لاغری عضله چهار سر ران و حساسیت موضعی در محل قدامی – داخلی مفصل مشخص می شود ، بجز اینها بویژه در پارگی باکت – هندل محدودیت در چند درجه آخر اکستانسیون به همراه مقاومت فنری شکل یافت می شود که در صورت فشار آوردن جهت راست نمودن زانو ، درد شدیدی در قسمت قدامی – داخلی آن ایجاد می گردد . در فاصله بین حملات ، اغلب نشانه ای بجز لاغری عضله چهار سر ران وجود ندارد . تظاهرات بالینی پارگی منیسک خارجی :علایم بسیار شبیه نوع قبل می باشند ، اما در اغلب موارد از شدت کمتری برخوردار هستند . شرح حال بیمار مبهم است . محل درد بیشتر در قسمت خارجی مفصل می باشد ولی اغلب حدود کاملا مشخصی ندارند . یافته های پرتونگاری در پارگی منیسک :رادیوگرافی های ساده در مورد پارگی منیسک داخلی یا خارجی معمولا طبیعی هستند . اما در موارد مزمن ممکن است نشانه های آرتریت دژراتیو زودرس قسمت مبتلا دیده شود . پارگی اغلب در آرتروگرافی مشخص می گردد . آرتروسکوپی در پارگی منیسک : با انجام آرتروسکوپی می توان پارگی منیسک را دید ، فقط گاهی پارگی قسمت خلفی منیسک خارجی مشخص نمی شود . تشخیص پارگی منیسک: تشخیص در مرحله فقدان علایم بیماری تا حد زیادی بستگی به شرح حال دارد .پزشک باید در تشخیص پارگی منیسک بسیار محتاط بوده و فقط در صورت وجود شرح حال واضح از ضربه و حملات مکرر درد که به دنبال آن تجمع مایع سینوویال در مفصل رخ داده ، این تشخیص را بدهد . اگر تشخیص تنها بر مبنای علایم بالینی باشد ، قبل از تایید آن باید بیماری را برای مدتی تحت نظر گرفت . آرتروگرافی ، ام آر آی یا آرتروسکوپی برای تشخیص قطعی مورد استفاده قرار می گیرند .پیامدهای دیررس پارگی منیسک :پارگی منیسک در اثر بر هم زدن ساختمان مفصل زمینه مساعد را جهت ایجاد آرتروز دژنراتیو ایجاد می نماید . آرتروز ممکن است حتی سال ها پس از برداشتن منیسک ایجاد شود . درمان پارگی منیسک :درمان صحیح پس از ثابت شدن تشخیص ، برداشتن تمام منیسک می باشد . در اکثر بیماران برداشتن قطعه دسته سطلی به تنهایی کافی است . عمل به جای شیوه قدیمی باز کردن مفصل ، معمولا با روش آرتروسکوپی صورت می گیرد . گرچه در صورت مواجه شدن با اشکالی ، مفصل توسط برش باز می شود .
طبیبانه ترین شعر حافظ.....
